BLOK FILMOWY III : DOWÓD TOŻSAMOŚCI

Film dokumentalny, 2021, Polska,  41 min.

Reżyseria i scenariusz: Mikołaj Grynberg

Produkcja: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Producent wykonawczy: IDFX

Współorganizator projektu: Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce

“Dowód tożsamości” to debiut reżyserski wybitnego pisarza, reportera i fotografa Mikołaja Grynberga (finalisty Nagrody Literackiej “Nike”, laureata Warszawskiej Premiery Literackiej). Premiera filmu odbyła się 21 listopada podczas Warsaw Jewish Film Festival.

Grynberg to autor zbiorów opowiadań “Rejwach” i “Poufne” oraz niezwykle szczerych i przenikliwych rozmów zebranych w publikacjach “Ocaleni z XX wieku” (2012), “Oskarżam Auschwitz. Opowieści rodzinne” (2014) i “Księga wyjścia” (2018)”.

Właśnie te rozmowy stały się punktem wyjścia do wspólnego projektu Mikołaja Grynberga (reżyseria) i Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN (produkcja). Zaproszeni do udziału w nim bohaterowie znów mierzą się z pytaniami, ale tym razem przy włączonej kamerze. Dzięki temu konfrontujemy się nie tylko ze słowem, lecz także z emocjami. Rozmówcy siedzą na scenie (autentyczna scena audytorium Muzeum POLIN), reflektor zaledwie oświetla ich twarze, wyostrzając każdy gest, szept i łzę. Mikołaj także nie ma nic do ukrycia – pozwala nam przyjrzeć się swojej metodzie pracy. Widzimy, że nie zadaje jedynie pytań, umawia się ze swoimi rozmówcami na dialog, w którym on sam niejednokrotnie stawia czoła poruszanym zagadnieniom.

Rozmówcy Grynberga reprezentują wszystkie żyjące dzisiaj w Polsce pokolenia Żydów. Pierwszy raz Mikołaj daje również głos pokoleniu, które nie miało bezpośredniej styczności z Ocalałymi ze swoich rodzin. Film jest okazją do przyjrzenia się, jak ewoluuje nasza pamięć o Zagładzie i jaką rolę pełni w świadomości dzisiejszych dwudziestolatków. Wywiady pokazują szeroką panoramę postaw i doświadczeń – rozmówcy pochodzą zarówno z wielkich miast, jak i polskiej prowincji. Przyglądamy się nie tylko historii ich rodzin oraz indywidualnym losom, padają także pytania o teraźniejszość, o antysemityzm. Jak sobie z nim radzą? Czy sobie radzą?

Film jest próbą pokazania specyfiki bycia polskim Żydem, często niezrozumiałej dla osób spoza tego kręgu. Historia Polski jest wyjątkowo trudna. Obfitowała w wydarzenia, które miały ogromny wpływ na poczucie tożsamości wśród społeczności żydowskiej. Nie jest to jednak tylko i aż kolejny film o polskich Żydach. To obraz współczesności, uniwersalny, bo odwołuje się do pytań, z którymi mierzymy się wszyscy. O to, kim jesteśmy. O rodzinę, o nasze lęki i marzenia. O Polskę. Mikołaj Grynberg zadaje na scenie Muzeum POLIN nie tylko pytania swoim bohaterom. Także każdemu z nas.

“Dowód tożsamości” powstał w wyniku projektu “Kim jesteśmy”, w ramach którego Mikołaj Grynberg stworzył także 10-minutową wersję filmu uzupełniającą wystawę stałą “1000 lat historii Żydów polskich”. Materiał możecie obejrzeć w galerii “Powojnie”.

Projekt zrealizowany dzięki wsparciu: Association Européenne du Musée de l’Histoire des Juifs de Pologne POLIN.

https://polin.pl/pl/mikolaj-grynberg-dowod-tozsamosci